Narsist kişiliklerin kökleri hakkında iki teori vardır: Ebeveynler onlara çocukluklarında çok fazla veya çok az ilgi gösterirler. Bunlardan hangisi doğrudur?
Narsistler kendi üstünlüklerinden emindirler. İstikrarlı bir benlik saygısına sahip değiller, bu yüzden gerçeği kendi lehlerine sürekli olarak yeniden düşünüyorlar. Ve eğer başkalarının gözünde kendi değerlerinin onayını almazlarsa, bu onların haset ve kıskançlık duygularının gelişmesine yol açar. Ya en iyisidirler ya da hiçbir şeye değmezler.
Kırılgan özgüvenleri nedeniyle duygularını kontrol etmeleri zordur: başkalarıyla küçük anlaşmazlıklar onları histerik yapar. Narsisizmin kişilerarası sorunlar yaratması şaşırtıcı değil.
Antik Yunan mitolojisindeki güzel genç Narcissus'un sorunu, kendini çok sevmesi değil, kendisinden başka kimseyi sevmemesiydi. Büyüleyici periyi bile hor gördü ve bunu ceza izledi: Aynadaki kendi tavrına aşık oldu.
Modern yaşamda bir narsist nasıl tanınır? Diyelim ki bir partide bir nergisle sohbet ediyorsunuz. Mesleğinizi öğrenir öğrenmez, bu kürenin nasıl çalıştığını hiç bilmese de size açıklayacaktır. Veya başka bir seçenek: Oldukça ilgili görünse de, sizi kişisel veya profesyonel yaşamınızla ilgili sorularla bombalıyor. Ancak konuşmanın sonunda muhatabınız hakkında gerçekten hiçbir şey öğrenmediğinizi fark ediyorsunuz.
Narsistik Kişilik Bozukluğunun Belirtileri:
- görkemli bir önem duygusu, kendi başarılarının ve yeteneklerinin abartılması, - hayranlığa susamışlık, - kar odaklı ilişkiler, - başkalarının duygu ve ihtiyaçlarına empati ve saygı eksikliği, - kıskançlık veya onu kıskandıkları inancı, - kibir, -kendi ayrıcalığına inanma ve önemli kişilerle eşit şartlarda olma arzusu, - güç, başarı, güzellik veya ideal aşk fantezileri
İki tür narsisizm vardır. İlki tamamen kendi önemine kapılır, ayrıcalığıyla övünme ihtiyacı duyar. İkincisi, sosyal olarak daha hoş, ama aynı zamanda savunmasız. Utanç duygusu ve eleştiriye ve reddedilmeye karşı artan bir duyarlılıkla karakterizedir.
Bununla birlikte, bu iki tip aynı kişiliğe özgü olabilir. Aynı kişi partinin kralı olabilir ve ertesi gün nasıl bir izlenim bıraktığı konusunda endişelenir. Aynı kişi sahnede göz kamaştırıcı olabilir ve aynı zamanda diğer anlarda çok savunmasız olabilir.
Narsisizmin kökenleri çocukluktadır. Ebeveynler çocuklarının ilgi ve anlayış ihtiyaçlarını karşılamazlarsa, çocuk güvensizleşir, endişeyle tepki verir: "Nasıl hissettiğimi neden göremiyorsun?", "Neden beni daha iyi hissettirecek bir şey yapmıyorsun?" Bitmeyen hayal kırıklıklarından sonra çocuk, başkaları olmadan yapmak istediğine “karar verir”. Ancak trajedi, narsistin gerçekten diğer insanlara ihtiyacı olmasıdır. Ailesi onu sevdiklerini belli etmemişti. Bu yüzden beğenilmeye böyle bir ihtiyacı var. Ve sonuç olarak, başkalarını bununla iter. Bir kısır döngü ortaya çıkıyor.
Kendine güven, yüksek benlik saygısı ile aynı şey değildir. Narsist, insanların değerinin hiyerarşik olarak ifade edildiğinden emindir ve kendini yalnız bir kaide üzerine yerleştirir. Benlik saygısı yüksek bir kişi kendini değerli görür, ancak diğerlerinden daha değerli değildir. Hem yüksek hem de düşük benlik saygısına sahip narsistlerin olduğu ortaya çıktı.
Benlik saygısı ve narsisizm yedi yaş civarında ortaya çıkar. Ancak o zaman çocuk, kendisini yaşıtlarıyla karşılaştırmak da dahil olmak üzere kendisi hakkında genel bir yargı geliştirir. Bu yaşta, başkaları üzerinde nasıl bir izlenim bıraktıklarını düşünmeye başlarlar. Narsisizm, ebeveyn sıcaklığı eksikliğinin yarattığı boşluğu telafi etme girişimidir. Çocuklar, ebeveynlerinden sevgi ve anlayış göremedikleri zaman kendilerini “büyük” olarak sunmaya çalışırlar. Başka bir açıklama, ebeveynlerin çocuğu övmesi ve fazlasıyla abartılı ve hak edilmemiş iltifatlara eğilimli olmasıdır. Örneğin, ebeveynler çocuklarının IQ'sunun önerdiğinden daha zeki olduğunu düşünürler. Çoğu zaman, bu ebeveynler çocuklarına süslü isimler verir.
Bir çocuk, ebeveynleri ona uygun şekilde davrandığında kendini özel olarak düşünmeyi öğrenir ve ebeveynleri ona belirli bir statü atadığında talepkar bir zihniyet geliştirir.
Klinik uygulama ve psikolojik araştırma narsisizm ile aynı anlama gelmez. Klinik psikoterapistler bunu erken dönemde devam eden bir gelişimsel bozukluk olarak görür ve sosyal psikologlar narsisizmi bir kişilik özelliği olarak tanımlar.
Çocuklarda narsisizmi önlemek için ebeveynler nasıl davranmalıdır?
- Çocuğunuzun performansını objektif olarak değerlendirmeye çalışın, - sonucu değil, gayreti övün, - yeterince övün, - başkalarını aşması için onu zorlama, - çocuğunuz için özel ayrıcalıklar talep etmeyin.
Çocuğun özgüvenini geliştirmek için:
- Çocuğunuza sizin için değerli olduğunu gösterin, - birlikte bir şeyler yapmak, - ona daha sık sarıl, - yaptığı işe ilgi gösterin.
